Kennismaken met de glastuinbouw: in gesprek met Jacco Vooijs van Glastuinbouw Nederland

Er gebeurt veel in het Westlandse glastuinbouwcluster. Maar niet iedereen weet even goed wat deze plek zo bijzonder maakt. Daarom gingen we in gesprek met Jacco Vooijs (53), voorzitter van subregio Westland bij Glastuinbouw Nederland. Hij werkte van jongs af aan in verschillende takken van de tuinbouw. Oorspronkelijk komt hij uit Katwijk-Rijnsburg, inmiddels is hij zo thuis in het Westland en de glastuinbouw dat je zou denken dat hij hier opgegroeid is. We vroegen hem alles over de glastuinbouw in het Westland.

Kun je iets vertellen over je achtergrond in de tuinbouw en het Westland?

“Mijn ouders komen niet uit de tuinbouw, maar mijn oom was lijnrijder. Hij kocht twee keer per week bloemen in op de veiling, reed met zijn DAF naar Duitsland en verkocht ze daar tot ’s avonds laat aan bloemisten. Toen wist ik: dit wil ik ook. Zo ben ik de bloemen in gegaan. Ik ging naar de tuinbouwschool en daarna ging ik in Duitsland werken en wonen. Toen ik alweer even in Nederland werkte, kwam ik bij een bedrijf die een eigenwijs persoon zochten die met eigenwijze mensen om kon gaan. En die mensen, dat waren Westlanders. Die match tussen het Westland en mij is onwijs goed. Zo kwam ik hier terecht.”

Nu ben je voorzitter bij Glastuinbouw Westland. Hoe kwam je daar terecht?

“Tegenwoordig ben ik lobbyist. Ik heb nog een aantal studies en opleidingen gedaan en bij verschillende bedrijven in de glastuinbouw gewerkt. Toen ik in Westland kwam werd mij verteld dat er veel ging veranderen in wet- en regelgeving. En dat we dat niet meer moeten laten behartigen door de tuinder zelf. Ik kreeg de vraag of ik voorzitter wilde worden van Glastuinbouw Westland. Dat doe ik nu 8 jaar.

In welke woorden zou je Westland omschrijven?

“Westland is glastuinbouw, niet lullen maar poetsen en ongelooflijk competitief. In positieve zin, want het beter willen zijn dan je buurman heeft de ondernemers gebracht waar ze nu staan. En: Westland is bereid om te delen, vooral kennis. Als een ander het slecht heeft, helpen de mensen elkaar. Want vergis je niet, er zit een heel groot sociaal hart in de Westlander.”

Hoe onderscheidt dit gebied zich van andere glastuinbouwgebieden?

“Het Westland heeft alles. Iedereen is klein begonnen. Hier zijn altijd ondernemers zelf aan het proberen. Die ontwikkeling is doorgegaan en dan ontstaat er veel meer dan alleen productie. Denk aan zaadveredelaars, toeleveranciers en bedrijven voor biologische gewasbescherming. Er zijn hier oude telers die nu grote innovators zijn. Tot aan multinationals die wereldwijd hun producten verkopen voor de tuinbouw. Op deze plek is zoveel begonnen.”

Wat vind jij zo bijzonder aan het Westland?

“Het competitieve en het coöperatieve. Dat zijn twee eigenschappen die Westland typeren. Als je elkaar niet vertrouwt en geen informatie met elkaar wil delen, zit je verkeerd. Hier is dat niet het geval. In het Westland zijn heel veel goede voorbeelden van coöperaties. Denk aan Growers United en Harvest House. Dat zijn ondernemers die elkaar hebben gevonden. Een ander voorbeeld is een goedlopend aardwarmteproject dat door ondernemers is gestart. Een ondernemer alleen was dat nooit gelukt.”

Wat vind je dat mensen echt moeten weten over de glastuinbouw?

“Het belangrijkste is dat je weet wat hier vandaan komt op het gebied van gezondheid en geluk. Nergens wordt er beter en gezonder geproduceerd. Westlandse producten voldoen aan de strengste normen die er zijn. Als ik een aardbei, tomaat of paprika pak, zet ik er zonder twijfel mijn tanden in. En als ik bloemen haal en ze op een vaas zet, weet ik dat ze lang blijven staan. Dat is de kwaliteit van het Westlandse ondernemerschap en daarom is dit gebied koploper in de sector. Dat zegt overigens niet dat er geen uitdagingen zijn, dat er niets fout gaat of dat er niets te verbeteren valt. Want er is nog steeds heel veel te verbeteren.”

Wat maakt Westland koploper in de sector in Nederland en internationaal?

“Wij doen hier op een plek ter grootte van een postzegel iets waardoor je gedwongen wordt om altijd te verbeteren. De grond is duur, de arbeid is duur en de ruimte is beperkt. Hier is altijd een drang om op elke vierkante meter meer te produceren met minder input. En ook nog eens duurzaam. Dat maakt ons koploper. De Westlandse technieken worden over de hele wereld verkocht.”

Is er iets dat veel mensen niet weten van de glastuinbouw, maar wat wel belangrijk is?

“De glastuinbouw levert 10% van de totale stroom in Nederland per jaar. In periodes is dat zelfs 30%. Dat doen we met WKK’s, warmte-krachtkoppelingen, die bij veel tuinbouwbedrijven staan. Je kunt een WKK zien als een kleine efficiënte elektriciteitscentrale die binnen een minuut kan draaien. De grote elektriciteitscentrale die het net beheert, kan op afstand de WKK’s aanzetten als de vraag naar stroom groeit. Door die flexibele inzet van WKK’s blijft het elektriciteitsnet stabiel. Dankzij de tuinbouw gaat dus bij jou en mij het licht aan.”

Hoe werkt zo’n warmte-krachtkoppeling?

“Een WKK werkt op gas. Het gas wordt verbrand, waardoor een turbine gaat werken. Die wekt stroom op. De stroom wordt geleverd aan het net of door de ondernemers zelf gebruikt als het nodig is. De restwarmte gaat de kas in. De CO2 wordt afgevangen, schoongemaakt en gebruikt in de kas als voedingsstof voor producten om te groeien. Een WKK in de glastuinbouw is super efficiënt en veel efficiënter dan een grote gascentrale waar warmte en CO2 worden weggegooid. Bij ons wordt dat gebruikt in de kas. Nederland heeft de WKK’s de komende jaren nog hard nodig om de maatschappij van stroom te blijven voorzien.”

Meer weten?

Wil je meer weten over de glastuinbouw? Op de website van Glastuinbouw Nederland is veel informatie te vinden over alles dat groeit en bloeit in de kassen.